Doğanın İzinde Yeni Yaşam Alanları. Sürdürülebilir Mimarlık Üzerine

Değişen yaşam koşulları, doğaya vermemiz gereken önemi en güçlü şekilde hatırlatıyor bize. Neler yapmalı, nasıl bir yol izlemeli, alıştıklarımızı nasıl dönüştürmeli diye düşünürken her alanda olduğu gibi mimaride de bu yeni yaşamın yeni yolu belirlendi: Sürdürülebilir Mimarlık. İç Mimar Mürvet Çolakbayraktar Hotiç ile bu yeni yolculuğun detaylarını konuştuk.

Çevreye duyarlılığın ön planda olduğu yıllarda yaşıyoruz diyebiliriz. Sürdürülebilir mimarlık nedir?

Sürdürülebilir mimarlık temelinde, mimari yapıların hem doğayla hem de insanla uyumlu halde olmasıdır. Hem doğa dostu hem de insanların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak yapılan sentez. Doğa kaynaklarına uzun yıllardır ihanetin sonucunda son zamanlarda bir nebze duyarlılık oluşmaya başladığını söyleyebiliriz.

Sürdürülebilir mimarinin amacı nedir? 

Sürdürülebilir mimarinin amacı; doğayı korumak, insan sağlığını tehdit etmeyen yapılar oluşturmak ve temel kaynaklarımızın daha uzun yıllar ulaşılabilir olmasını sağlamaktır.

Bu mimari bakış açısının en önemli özelliği nedir? Neden önemli?

İnşaat sektörünün hızlı ve kontrolsüz büyümesiyle, temel kaynaklarımızın tükenmesi doğru orantılı. Çünkü bu kaynakların %50’sini inşaat sektörü kullanıyor. Hem geleceğimiz hem de insan sağlığı için bu akımın artık bir lüksten öte bir ihtiyaç olduğunu söyleyebilirim.

Doğayla işbirliği içinde ve doğanın düzenine uyum sağlamaya çalışan bu mimari, Türkiye’de nasıl bir yol izliyor sizce?

Türkiye’de bu akımı destekleyen daha çok bireysel tüketiciler. Az da olsa görmeye başlasak da yapılaşma düzeninde çok küçük bir yüzde içeriyor maalesef.

Sürdürülebilir mimarinin kapsamına neler giriyor? Hangi farklı açıları kapsıyor?

Aslında işin özeti adı üzerinde “sürdürülebilir olması”. Buradaki amaç şehir yaşamını yok etmek veya tamamen kırsal bir yaşama teşvik etmek değil. Kurulu düzende, bulunduğumuz teknoloji çağında, hayatlarımızı değiştirmeden sürdürülebilir kavramını hem doğaya hem insana uyumlu felsefesinden yola çıkarak hayatımıza dahil etmek mümkün.

Bu tip bir mimari için tamamlayıcı olacak yapı malzemeleri vs. gibi detaylar var mı?

Tabi ki var. En başta da enerji kaynakları yer alıyor. Bölgenin coğrafi konumu göz önünde bulundurarak, güneş enerjisi, rüzgar türbinlerinden faydalanmak mümkün. Aynı zamanda doğa dostu veya doğadan gelen malzemeler kullanılabilir.

Böyle bir çalışma için proje sonunda nasıl bir yaşam vaad ediliyor? Örneğin iç mimari açıdan nasıl bir düzen bekliyor kullanıcılarını?

Yapısal sürdürülebilirliğin yanında iç mimaride sürdürülebilirlik aslında bağımsız. İç mimaride sürdürülebilir olmak hepimizin yapabileceği bir şey ve hayata geçirmesi daha kolay. Evdeki mobilyalarımızda doğa dostu, geri dönüştürülebilir malzemeler kullanmak, sentetik, plastik, naylon yerine organik, nefes alan malzemeler kullanmak, hem uzun ömürlü hem de sürdürülebilir.

Sürdürülebilir mimarinin örneklerini konuşmak istesek, sizce dünyada hangi ülkeleri bu konuda örnek teşkil ediyor?

Avrupa ve Çin bu anlamda öndeler. Özellikle Kuzey Avrupa’da çok güzel örnekleri var bu akımın.

Daha çok doğayla uyumlu iç mekan renkleri, doğal malzemeler gibi detayları da göz önünde bulundurursak, sizce sürdürülebilir mimarlığın devamı niteliğinde bir iç mekan dekorasyonu trendi oluştuğunu söyleyebilir miyiz?

Kesinlikle. Son yıllarda doğadan uzaklaşmamızın bir sonucu olarak, doğayı içeri taşımanın yollarını arıyoruz. Doğanın renklerini kullanmak, doğal malzemeleri tercih etmek, doğadan ilham alan form ve tasarımlar daha ön planda olmaya başladı. Üstelik geri dönüşüm malzemeleri kullanılarak oluşturulan çok güzel tasarımlar görmeye başladık. İç mimaride ve modada bu bilinç yapısal mimariden bir tık önde diyebilirim.

Sürdürülebilir mimarlık projeleri önem kazanmaya devam ediyor. Bu konuda farklı örneklere göz atmak isterseniz Arcdaily.com’un hazırladığı “Sustainable Architecture: The Latest Architecture and News” yazısına göz atmanızı öneririm.

https://www.archdaily.com/tag/sustainable-architecture

Ana Görsel Kaynak: Unsplash – Alexander Abero / Sürdürülebilir Mimarlık