Japonya’da öncü bir kadın figürü olan, ilk Japon kadın gazeteci Motoko Hani tarafından ortaya atılan bütçe ve tasarruf yöntemi Kakeibo, kah-keh-bo olarak okunuyor. “Kakebo” kelime anlamı olarak “ev ekonomisi için hesap kitabı” anlamına geliyor. Bu metot; bütçenizi daha akıllıca yönetmenize yardımcı olurken, tüketim alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz ve bu konuda aksiyon almanıza katkı sağlıyor. İlk kez 1904 yılında kullanılmaya başlanılan yöntem, hala bireysel bütçe yönetimi konusunda iyi bir yol gösterici olarak kabul ediliyor.

Kakeibo Nasıl Uygulanır?

Birikim yapmanın gün geçtikçe zorlaştığı günümüzde kendinize bir sistem kurma konusunda oldukça yardımcı olacağını düşündüğümüz Kakeibo’yu uygulamak için ihtiyacınız olan 2 şey var; defter ve kalem.

El yazısı kullanmanın insan psikolojisi üzerindeki olumlu etkisi malum. Bu sebeple, bu yöntemde gelir ve giderlerinizi kayıt altına alırken el yazınızı kullanmanız önemli. Excel tablosu kullanmak ya da bütçe uygulamalarından faydalanmak da mümkün ancak Kakeibo yöntemi için pek önerilmiyor.

Fotoğraf: Unsplash – Norfolk / Kakeibo Nedir?

Kakeibo’nun 5 Adımı

Kakeibo (Kakebo) her ay bütçe planlamasına başlarken kendinize 5 soru sormanızı öneriyor. Bu 5 soru ile bütçe yönetimi sizin için çok daha sistematik bir metoda dönüşecek.

  • Bu ay ne kadar gelirim var?

İlk yapmanız gereken tüm gelir kalemlerini bir araya getirip toplamak olacak. O ay kasanıza girdi olacak tüm gelirleri net bir şekilde yazmalısınız.

  • Peki ya giderler?

Yazdığınız gelirler içerisinden giderlerinizi düşmeniz lazım. Şimdi; faturalar, kira, benzin gibi giderlerinizi tek tek düşünerek tüm giderleri hesaplıyoruz.  Ek olarak; o ay farklı kategorilerde yapmayı planladığınız harcamaları düşünün. Kültürel harcamalar ya da keyif ve eğlence için yapacağınız harcamalar gibi.

  • Ne kadar biriktirmek istiyorum?

Bu adımı opsiyonel bir adım gibi düşünebilirsiniz. Hedeflediğiniz tutarı önceden belirleyip, baştan ayırabilirsiniz ya da harcamalarınızdan kalanı ay sonu kenara tasarruf olarak koyabilirsiniz. Yöntem tamamen size kalmış.

  • Bu ay ne kadar harcayabilirim?

Hesapladığınız giderleri, eğer baştan kenara ayırma yöntemine karar verdiyseniz tasarruf edeceğiniz tutarı toplam gelirinizden çıkartarak o ay harcayacağınız tutarı belirleyebilirsiniz.

  • Bütçemi yönetmeye başlayabilir miyim?

Tüm bu adımları tamamladıktan sonra ortaya bir tablo çıkacak. Bu tablo haftalık olarak paranızı nasıl yönetmeniz gerektiği konusunda size yol gösterecek. Bu arada eğer o ay ek bir gelir elde ederseniz ve kapanması gereken bir borç ya da krediniz yoksa o parayı tasarruf hesabına yatırıp, unutabilirsiniz.

Fotoğraf: Tuğçe Baykut Pınar – Kitap: Kakebo – Raul Sanchez – Serrano

Kakeibo’da Kabul Gören Tasarrufun Kuralları

Benim aldığım Raul Sanchez – Serrano’nun hazırladığı Kakebo kitabında tasarrufun 10 kuralının yer aldığı bir sözleşmeyi imzalayarak bu hesap kitabını kullanmaya başlıyorsunuz. Ben çok sevdiğim 5 tanesini Omlet’e de taşımak istedim.

  1. Almak için almanın gereği yoktur. Harcamak için harcamanın yararı yoktur.
  2. Tasarruf etmenin en iyi yollarından bir tanesi paylaşmaktır.
  3. Kötü geçen bir ayın seni yolundan saptırmasına izin verme.
  4. Asla hedefini gözden kaçırma.
  5. Yoldan çıkarsan dur bir düşün.

Kakebo hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz, Fumiko Chiba’nın Kakeibo: The Japanese Art of Saving Money kitabını okuyabilirsiniz.

Bu arada; web üzerinde ücretsiz Kakeibo şablonları bulmanız mümkün. Ben buraya bir tanesinin linkini bırakıyorum.

Her şey süratle dijitalleşe dursun hala kalem ve defterini elinden bırakamayan biri olarak Kakeibo ile bütçe yönetimi yapmayı çok sevdim. Daha önce excel üzerinde hazırladığım bütçelere kıyasla çok daha fazla sahiplendiğimi ve daha yakın takip ettiğimi de fark ettim. Eğer denerseniz bana yazmayı unutmayın.